Што вывучаем

Праграма прадмета прадугледжвае вывучэнне правілаў графічнага афармлення чарцяжоў, тэарэтычных асноў геаметрычнага чарчэння, начартальнай геаметрыі і праекцыйнага чарчэння, машынабудаўнічага чарчэння, а таксама набыццё вучнямі практычных навыкаў па тэхніцы выканання чарцяжоў. Вывучыўшы прадмет, навучэнцы павінны ўмець графічна правільна ў адпаведнасці з патрабаваннямі Адзінай сістэмы канструктарскай дакументацыі (ЕСКД) выконваць і свабодна чытаць чарцяжы.

Праграмай вызначаны мэты вывучэння кожнай тэмы, спрагназаваны вынікі іх дасягнення ў адпаведнасці з узроўнямі засваення навучальнага матэрыялу.

У выніку вывучэння прадмета навучэнцы павінны ведаць:

на ўзроўні прадстаўлення:

• прыёмы ўтварэння разрэзаў і сячэнняў, умоўнасці і спрашчэння пры выкананні разрэзаў;
• спосабы графічнага відарыса матэрыялаў у разрэзах і сячэннях;
• класіфікацыю разьбы, адметныя асаблівасці;
• агульныя звесткі аб злучэннях дэталей, іх відах;
• агульныя звесткі аб эскізах;
• асаблівасці чарцяжоў агульнага віду і зборачных чарцяжоў, спрашчэнні, якія выкарыстоўваюцца пры іх выкананні, прыёмы дэталіравання;
• асаблівасці будаўнічых чарцяжоў; агульныя звесткі аб сістэмах аўтаматызаванага праектавання (САПР);

на ўзроўні разумення:

• паняцці «мясцовы выгляд», «дадатковы выгляд», правілы абазначэння відаў на чарцяжы;
• паняцце “разрэзы”, класіфікацыю разрэзаў;
• паняцце «простыя разрэзы», віды простых разрэзаў, абгрунтаванасць іх прымянення і правілы абазначэння на чарцяжы;
• мэтазгоднасць злучэння часткі віду і часткі разрэзу, правілы іх злучэння;
• паняцце «сячэння», віды сячэнняў, абазначэнне на чарцяжы;
• паняцце «разьба», асноўныя элементы разьбы, абазначэнне на чарцяжы метрычнай разьбы, віды асноўных тыпавых дэталей (болт, гайка, шруба, шпілька);
• асаблівасці раздымных злучэнняў, прыёмы пабудовы балтавага злучэння;
• паняцці “выраб”, “дэталь”, “зборачная адзінка”, іх адметныя асаблівасці;
• паняцце «эскіз», правілы выканання эскіза;
• паняцці «чарцёж агульнага выгляду», «зборачны чарцёж», правілы чытання чарцяжоў;
• паняцце «будаўнічы чарцёж», віды будаўнічага чарцяжа (генеральны план, фасад будынкаў, план будынкаў, вертыкальны разрэз будынкаў);

умець:

• распазнаваць мясцовы і дадатковы віды, распазнаваць віды разрэзаў у залежнасці ад становішча сякучай плоскасці;
• выконваць простыя разрэзы;
• злучаць на чарцяжы частку віду і частку разрэзу;
• распазнаваць вынесеныя і накладзеныя сячэнні;
• выконваць сячэнні прадмета;
• адрозніваць на чарцяжы ўнутранае і вонкавае метрычнае разьбярства;
• выконваць разьбовае злучэнне (балтавое злучэнне);
• выконваць эскіз вырабу;
• распазнаваць чарцёж агульнага віду і зборачны чарцёж;
• чытаць чарцёж агульнага віду, зборачны чарцёж, простыя будаўнічыя чарцяжы;

валодаць:

• прыёмамі выбару і выканання сячэнняў і разрэзаў, чытання чарцяжоў агульнага віду і зборачных чарцяжоў.

Асаблівасці навучання

У ходзе вывучэння праграмнага навучальнага матэрыялу неабходна кіравацца дзеючымі тэхнічнымі нарматыўнымі прававымі актамі, строга выконваць адзінства тэрміналогіі і абазначэнняў.

У працэсе вывучэння прадмета выконваюцца практычныя работы ў аб’ёме 19 гадзін, графічныя работы ў аб’ёме 5 гадзін. Усе практычныя работы навучэнцы выконваюць у рабочых сшытках, графічныя работы – на лістах фармату А4.